Kaart (cartografie) - Ujjain (stad) (Ujjain)

Ujjain (Hindi: उज्जैन) ook bekend als Ujain, Ujjayini, Avanti, Avantikapuri) is een oude stad in het noordwesten van centraal India, in de Malwa-regio van de deelstaat Madhya Pradesh, op de oostelijke oever van de rivier de Shipra. Het is het bestuurlijke centrum van het district Ujjain en van de divisie Ujjain. In oude tijden werd de stad Ujjayini genoemd. In het episch werk Mahabharata was Ujjayani de hoofdstad van het koninkrijk Avanti. Het is een van de zeven heilige steden van de hindoes. Het religieuze festival Kumbh Mela wordt er elke twaalf jaar gehouden. Men vindt er de Mahakal-tempel (Mahakaleshwar Jyotirlinga), een van de twaalf heiligdommen voor de god Shiva.

De eerste verwijzingen naar de stad Ujjaini komen uit de tijd van de Boeddha, toen het de hoofdstad was van het koninkrijk Avanti. Sinds de vierde eeuw voor Christus liep de zogenaamde meridiaan van Ujjain van de hindoeïstische geografie door de stad. Deze nulmeridiaan is in wezen vergelijkbaar met de meridiaan van Greenwich.

De stad zou de woonplaats van Ashoka geweest zijn, die tussen van 268 en 231 voor Christus keizer van het Mauryaanse rijk zou worden, in de tijd dat hij nog onderkoning was van de westelijke provincies van dit rijk.

In de periode na de Maurya's werd de stad bestuurd door achtereenvolgens de Sunga's en de Satavahana's. De heerschappij over de stad werd daarna bevochten door de Satavahana's en de Indo-Scythen (Saka's), later bekend als Westelijke Satrapen. Na het eind van de Satavahana-dynastie, hielden de Saka's de stad van de tweede tot vierde eeuw na Christus in bezit. Na de verovering van het Saka'se gebied door de Gupta's, werd de stad een belangrijke plaats in de annalen van dat rijk. Ujjain wordt beschouwd als de traditionele hoofdstad van koning Chandragupta II, ook wel Vikramaditya genoemd, in wiens hof de negen dichters, die ook bekendstaan als de navaratna (negen juwelen), de Sanskritische literatuur tot bloei zouden hebben gebracht.

In de zesde en zevende eeuw, maar ook later, was Ujjain een van de belangrijkste centra van wiskundig en astronomisch onderzoek in de wereld. Onder de beroemde wiskundigen die er werkten waren de drie beroemdsten: Brahmagupta, in het midden van de zevende eeuw hoofd van het sterrenkundig observatorium in Ujjain, wiens boeken Brahmasphuta-siddhanta (in 628) en Khandakhadyaka (in 665) in belangrijke mate verantwoordelijk waren voor het verspreiden van het gebruik van het getal nul, het gebruik van de negatieve getallen en de verspreiding van het positionele nummersysteem naar Arabië en Cambodja; Varahamihira, die in de zesde eeuw een van de eersten was die zich bezighield met goniometrische identiteiten. In de twaalfde eeuw was Bhaskaracharya of Bhāskara II hoofd van de sterrenwacht van Ujjain. Hij werd vooral beroemd door zijn boek Lilavati, dat nieuwe gebieden in de wiskunde onder de aandacht bracht.

Bhaskara leefde in het tijdperk van de Paramara's. Vanaf de tiende tot en met de twaalfde eeuw werd Ujjain door dit rijk bestuurd. Na de verovering van Ujjain door het sultanaat Delhi onder bevel van Iltutmish in 1235 was de bloeiperiode afgelopen. De stad werd grotendeels verwoest en de tempels werden systematisch ontheiligd. Onder de Mogol-heerser Akbar werd de stad aan het eind van de 16e eeuw de hoofdstad van Malwa.

Tijdens het laatste deel van de achttiende eeuw was Ujjain het hoofdkwartier van de Maratha leider Sindhia. De Sindhias verkregen later ook de macht in Gwalior en verplaatsten hun machtscentrum naar deze stad. Ujjain bleef een onderdeel van de Gwalioraanse staat tot de Indiase onafhankelijkheid in 1947. De Gwalioriaanse staat werd een prinsdom in de Britse Raj, na de nederlaag van de Maratha in de Derde Anglo-Marathaanse Oorlog, en Gwalior, Ujjain, en naburige prinselijke staten vielen onder de Central India Agency. Na de Indiase onafhankelijkheid droegen de Sindhia-bestuurders van Gwalior hun aanspraken op het gebied over aan India, en werd Ujjain een deel van de staat Madhya Bharat. In 1956 ging Madhya Bharat op in de huidige Indiase deelstaat Madhya Pradesh.